
Często tryb graficzny jaki umożliwia nam obecnie każde środowisko graficzne jest przez to barierą, która nie pozwala użytkownikowi zapoznanie się z dość istotnymi elementami systemu, które potrafią znacznie uprzyjemnić nam życie, wystarczy tylko trochę chęci i otwartości na poznanie nowych tajemnic Linuksa. Tym artykułem chciałbym rozpocząć serię poradników, które nie zawsze będą po myśli osobom, które cenią sobie wygodę korzystania z okienek, mogą jednak zainteresować tych, którzy jednym poleceniem chcieliby dotrzeć tam, gdzie tryb graficzny nie pozwala. Dziś będzie jednak trochę graficznie i trochę tekstowo.
Skrót KIO można rozszyfrować jako KDE Imput/Output i jest to istotna część architektury KDE zapewniająca dostęp do wielu zasobów (pliki, protokoły internetowe) za pomocą jednego wspólnego API. Aplikacje współpracujące z KIO (np. Konqueror) mają dostęp do zasobów internetowych poprzez protokoły tak jakby przechowywane one były na dysku lokalnym. Pozwala to Konquerorowi być zarówno dobrą przeglądarką internetową jak i menedżerem plików. Każdy z protokołów jest realizowany przez oddzielny program nazywany KIOSlave. Przykładowe protokoły to: HTTP, FTP, SMB, SSH, FISH, SFTP, SVN, TAR.
To tyle technicznych spraw. Osoby, które nie zrozumiały tego technicznego bełkotu chciałbym teraz uświadomić jak można to świetnie wykorzystać w praktyce. Protokoły zapewniane przez KIOSlave pozwalają na wyświetlenie zasobów w Konquerorze i Dolphinie poprzez wirtualne systemy plików. Przykładowy protokół wpisujemy w pasku adresu programu i powinien mieć formę: protokół:/[adres]. Najczęściej używanym protokołem jest HTTP, który pozwala na dostęp do stron internetowych np. http:// www.google.pl. W podobny sposób można uzyskać dostęp do innych zasobów np. kosza: trash:/, lub aparatu fotograficznego - camera:/.
No ale akurat w tych przykładach dostęp do takich zasobów można także uzyskać przez "wyklikanie", natomiast jest kilka zasobów, do których takiej ścieżki nie ma. Przykładem może być protokół: programs:/, dzięki któremu możemy przeglądać wszystkie aplikacje znajdujące się w menu (jest to bardzo dobre źródło aktywatorów). Niektóre protokoły (sieciowe) wymagają użycia dwóch znaków "/" np: fish:// (dostęp przez protokół SSH). Pod spodem przetstawiam przykładową listę protokołów:
- audiocd:/ – pozwala m.in. na kopiowanie ścieżek płyty audio bezpośrednio do plików w formacie MP3 lub Ogg
- fonts:/ – przeglądarka czcionek zainstalowanych w systemie
- fish:/ – dostęp do shella SSH
- ftp: – klient FTP
- help:/ – pomoc dla programów KDE (np. help:/konsole)
- http: – przeglądanie stron internetowych
- info:/ – przeglądarka plików info (np. info:/make)
- lan:/ – przeglądanie sieci lokalnej
- man:/ – dostęp do podręcznika man (np. man:/tar)
- media:/ – dostęp do dysków twardych, stacji dyskietek, itp.
- programs:/ – programy znajdujące się w menu K
- remote:/ – dostęp do zasobów sieci (np. LAN)
- settings:/ – ustawienia KDE (to samo co w Centrum Sterowania KDE)
- system:/ – dostęp do kluczowych elementów systemu
- trash:/ – kosz systemowy, w którym przechowywane są "usunięte" pliki
- tar:/ - obsługa plików Tar
- zip:/ – obsługa plików Zip
Oczywiście dostęp do większości tych miejsc można zrealizować za pomocą innych programów lub apletów. Jednak osoba korzystająca z Konquerora lub Dolphina doceni zapewne fakt, że w tych programach można także mieć dostęp do tych miejsc bez potrzeby uruchamiania dodatków np. przeglądanie archiwów TAR i ZIP.
Dodatki:
sysinfo:/ - wyświetla stronę domową w postaci podstawowych informacji o komputerze tzw: My Computer. Tego dodatku nie trzeba przedstawiać użytkownikom openSUSE, którzy mają do niego dostęp już po pierwszym uruchomieniu Konquerora.
locate:/ - wyszukiwarka plików i katalogów w pasku adresów dla Konquerora i Dolphina.
Oba dodatki są niedostępne w Kubuntu, można je jednak zainstalować z zewnętrznego PPA, które po instalacji pakietów najlepiej usunąć ponieważ zawiera wiele eksperymentalnych aktualizacji:
sudo add-apt-repository ppa:samrog131/ppa
sudo apt-get update
sudo apt-get install kio-locate kio-sysinfoPrzypominam, że lista protokołów, którą przedstawiłem wyżej jest jeszcze większa i zależy od zainstalowanych aplikacji. Część z protokołów nie działa z Dolphinem, nie posiada on na przykład obsługi HTTP. Do większości protokołów można uzyskać także dostęp z poziomu Krunnera (Alt+F2) i wyszukiwarki w menu. Mam nadzieję, że powyższy artykuł był dla niektórych pomocny.